Voetbal is een spel op een afgebakend speelveld, met heel strikte regels en straffen voor wie die regels overtreedt. Desondanks (of eigenlijk : net daardoor) houden heel erg veel mensen van die sport. Om ze te spelen of om er naar te kijken. Weinig sporten wekken zoveel emotie op, zowel op als naast het veld. De strikte regels dwingen voetballers om al hun creativiteit, en uiteraard ook hun technische vaardigheden, in te zetten om het uiteindelijke doel te bereiken : tenminste 1 goal meer maken dan de tegenstander. En voetballers die dit voor elkaar krijgen, worden geprezen en bewonderd. Ik noem geen namen.

Voetbal laat mooi zien dat “Creativiteit into-the-box” een kwestie is van balanceren. Balanceren tussen structuur en vrijheid, tussen efficiëntie en flexibiliteit. Het gaat om de balans. Doorslaan naar de ene of de andere kant leidt nergens toe. Aan de kant van de vrijheid en de flexibiliteit zien we voetbal zoals het door de F-jes wordt gespeeld : ieder voor zich en allemaal op een kluitje. Aan de andere kant zien we het voetbal van de structuren en de systemen : degelijk, iedereen kent zijn rol, maar het leidt vaak tot oersaai “balletje-breed” voetbal waar ik in ieder geval nauwelijks wakker bij kan blijven. Ik noem uiteraard nog steeds geen namen.

Maar echt succesvolle voetbalploegen balanceren tussen die twee uitersten. Ze laten bij uitstek zien wat er zoal nodig is om binnen de box (in casu : op het voetbalveld) creatief te zijn. Wat helpt zijn een gemeenschappelijk doel (letterlijk in dit geval), voldoende technische vaardigheden, vertrouwen in elkaar, duidelijke afspraken over ieders rol, maar de creativiteit en flexibiliteit om daar van af te wijken indien de situatie daar om vraagt. Want je kunt nog zoveel weten van voetbal en van de tegenstander, elke situatie die zich aandient op het veld is nieuw en vraagt om improvisatievermogen bij de voetballers op het veld. En dat is ook waarom voetballers trainen. Ze trainen uiteraard hun conditie en technische vaardigheden, maar ze trainen vooral hun improvisatievermogen : hun vaardigheid om in te spelen om onverwachte gebeurtenissen en om op dat moment de beste oplossing te bedenken en die meteen uit te voeren. Een beetje zoals jazz-musici dat doen. Xabi Alonso zei het onlangs dan ook : voetbal is zoals jazz. OK, hij zijn “Bayern” en niet “voetbal”.

______________________________________________________________________

Overigens stond er onlangs een interessante bijdrage van KXevin op de Barcelona Football Blog waarin hij de spelers van het Barcelona uit 2012 vergelijkt met beroemde jazz-musici : “Barcelona players as jazz musicians, aka “Give the drummer some!””. Interessant om te lezen en een mooie illustratie van wat ik hierboven betoog. Ik deel die blog dan ook graag met jullie : http://www.barcelonafootballblog.com/14789/players-jazz-musicians/